सन्तोष राज बजगाई :
बजार
घटनु अस्वाभाविक नै हो भन्न
मिल्दैन ,केही कारणले घटेको छ! मैले बुझेका
निम्न कारणहरु :
१.
बजार निरन्तर बुल साईकलमा थियो । २९२ बाट
सुरु भएको बुल १८०० लाईनै पार गरि १९०० छुन लागेको थियो । १९०० छुन
नपाउदै बजार रिभर्स जोनमा पुग्यो, र निरन्तर रुपमा
बजार कम हुँदै गयो
। हामीले एउटा कुरा बुझ्न जरुरी छ कि बुल
आधारभुत हिसाब सङ्गै सङ्गै मनोबैज्ञानिक हिसाबले पनि अघि कुदिरहेको हुन्छ । बुलमा नयाँ
लगानिकर्ता र बियर नदेखेको
लगानिकर्ताहरु अलिक बढी नै बजार प्रती
सकारात्मक भै दिन्छ्न ,बजार
वृद्धि हुनको लागि मात्र बनेको हो,बजार बाट
कमाउने मात्र हो भन्ने विचार
भाईरल हुने गर्दछ । यस्ता लगानिकर्ताले
बुललाई मज्जाले कुदाउछ्न । बुललाई अत्याधिक
गतिले कुदाउन खोजिदा बुल थाक्छ र अघि बढनको
निमित्त उसलाई केही समय आराम चाहिने गर्दछ ,यहि कारणले गर्दा हामी लामो करेक्सन (सेकुलर बियर तर्फ ) जाने गर्दछौ । अहिले हाम्रो
बजारमा भएको पनि त्यही हो । एउटा
उदाहरण : NTC मा नयाँ लगानीकर्ताको
अँखा पुगेन , NTC कुदेन र अहिले अरु
सबै थाकेर भुमिमा खस्दा उ टीकेर बसिरहेको
छ ।
२.
कालो धन छानविनले पनि
एक प्रकारको प्यानिक सिर्जना गर्यो । धितोपत्र बोर्डले
छानविन समिती त खारेज गर्यो
तर पनि कुनै दिन फेरि यहि मुद्धा बिउतिने सक्ने मनोबैज्ञानिक कारणले गर्दा बजारमा सेलिङ्ग प्रेसर आएको पाईन्छ । त्यस्तै श्रोतको
चिन्ता नभएका लगानिकर्तामा पनि STOP LOSS को मनोबैज्ञानिक असर
पुगेको छ । भोलि
पर्सि नि बजार कम
हुन्छ भने म आज किन
सेयर नबेच्ने, भोलि पर्सि फेरि किन्दा त्यही पैसाले अझै धेरै सेयर आउने कुराले उनिहरुलाई अहिले सेयर बेच्न लगाईरहेक छ ।
३.बजार कम हुन दिनुमा
मिडियाको पनि केही योगदान छ । शिर्षक
नै लगानीकर्ता तर्साउने खालका हुन्छ्न । भित्र नेप्सेको
डाटा मात्र हुने र बाहिर चाहिँ
लगानीकर्तालाई मनोबैज्ञानिक त्रास दिने काम भैरहेको छ ।
४.
अघिल्लो हप्ता बजारलाई जुवा घर नै बनाईयो
। एक दिन नेप्से
परिसूचक ५% ले कमि
भयो अर्को दिन ५% ले वृद्धि
भयो त्यसपछिको एकै दिनमा बजारमा निकै उतारचढाव भयो । यी घटनाले
गर्दा नयाँ लगानीकर्ता बजार प्रती त्यति खुशी भएनन्न। उनिहरुको आत्मवल कम भयो ।
एक जना लगानीकर्ता मित्रले भन्नू भयो " दुख गरेर कमाएको पैसा हो यार, जुवानै
रहेछ नि यार यो
बजार भन्ने कुरा त ,कुन दिन
के हुन्छ थाहा छैन , बरु २% मा बैंकमा
राख्छु । वास्तवमा ती
मित्रको कुराले मेरो मन छोयो। अघिल्लो
हप्ताको घटनाले बजार प्रती लगानिकर्ताको धारणा केही नकारात्मक भएकै छ , र केही लगानिकर्ता
बाहिरेको पनि हामी अनुभव गर्न सक्छौ ।
५.अर्को कुरा पोर वर्षपाउने लाभांश र अहिले पाउने
लाभांशमा खासै ठुलो अन्तर नहोला ,व्यापक बोनस र राईटले गर्दा
कम्पनीलाई लाभांशमा व्यापक सुधार गर्न गाह्रो छ । " पोर
साल सस्तो मुल्यमा कम्पनीको सेयर किन्दाको लाभांश र अहिलेको लाभांश
एकै छ भने किन
अहिले धेरै मुल्य हाल्ने ? एक जना लगानिकर्ताले
दिएको जवाफ " ।
मेरो
विचारमा अहिले बजार कमि आउनुमा मनोबैज्ञानिक असर मुख्य कुरा लाग्यो। करेक्सन बुल बजारमा सामन्य कुरा हो , यसमा आत्तिनु हुन्न । तर सेफ
कम्पनी छान्दै जानु पर्छ । सेफ कम्पनी
भन्नाले धेरै प्रतिफल दिने तर बजार मुल्य
कम भएका । सामान्य रुपमा
बजारमा २०% प्रतिशत कमि आएकोे अवस्थामा बजार बियर साईकल तर्फ उन्मुख हुन्छ। अहिले नै हामी बियरमा
छौ भन्न सक्ने अवस्था छैन ।
निस्कर्स
: अहिले बजार बियर हुनु भनेको मनोबैज्ञानिक त्रास हो ।
